Organisatieopstellingen
Binnen het onderwijs bieden organisatieopstellingen waardevolle inzichten bij diverse vraagstukken, zoals leiderschap, conflicten, leeropbrengsten, of ziekteverzuim. Deze aanpak is toepasbaar op verschillende niveaus, zoals schoolteams, groepen, en managementlagen.
Belemmerende patronen:
Met een organisatieopstelling wordt zichtbaar wat de oorzaak is van disfunctionele patronen. Door naar interacties te kijken, zowel binnen het individuele systeem als in het grotere geheel (bijvoorbeeld op school), ontstaan nieuwe inzichten en oplossingsrichtingen.
Een onderwijsinstelling wordt beschouwd als een systeem met zijn eigen unieke dynamiek ten opzichte van de externe omgeving. Iedere school, ieder team en iedere klas vertoont eigen overlevingsmechanismen. Deze mechanismen ontstaan vaak als een onbewuste poging om het systeem in evenwicht te brengen en te zorgen voor stabiliteit.
De 3 wetten van systemisch werk
Systemisch werk is gebaseerd op enkele fundamentele principes, ook wel bekend als de “drie wetten van systemisch werk.” .
Ordening:
Leidende principes, doelen en hiërarchie zorgen voor een gestructureerde omgeving waarin elke professional een passende plek heeft met voldoende vrijheid en ruimte om hun functie effectief uit te voeren.
Balans van Geven en Nemen:
Een gezonde uitwisseling van energie tussen professionals en de organisatie bevordert vitaliteit. Een gebalanceerde wisselwerking van geven en nemen draagt bij aan een levendige organisatiedynamiek.
Inclusiviteit:
Deze wet benadrukt het belang van erkenning en insluiting van alle leden van het systeem. Zelfs afwezige of vergeten leden kunnen invloed hebben. Het bewust maken en erkennen van alle elementen draagt bij aan een gezonde dynamiek binnen het systeem.
“Daarbuiten, voorbij de ideeën van goed en kwaad, is een veld – dáár zien we elkaar.”
- De dichter Rumi
Het kind staat centraal
Oli4all hanteert een systemische aanpak, waarbij de focus ligt op de interactie tussen delen in plaats van alleen individuele aspecten. In het onderwijs waar het kind centraal staat komen diverse systemen samen. Verstoorde balans op verschillende niveaus en binnen verschillende systemen kan de ontwikkeling van het kind beïnvloeden.
Bewustwording van disfunctionele patronen biedt ruimte voor groei en draagt bij aan een gezonde dynamiek binnen het schoolteam.
De procedure
Een organisatieopstelling kan zowel individueel als in groepsverband, het is wel vergelijkbaar met familieopstellingen en bestaat uit de volgende fases:
Intake
Het maken van een analyse. Begrijpen van het onderwijsprobleem, hoe het ontstond en wie erbij betrokken is.
Vraagstelling
Definiëren van de onderwijsvraag waarop antwoorden en inzichten worden gezocht.
Elementen Identificeren
Bepalen van relevante elementen zoals docenten, leerlingen, teams, ouders, lesmaterialen.
Opstelling individueel of met een groep
Creëren van het beeld van het betreffende schoolsysteem in de context van de vraag met behulp van vloerankers of poppetjes als representerende symbolen. Waarnemen van onderliggende dynamieken. Bij een groepsopstelling zijn er representanten die worden gevraagd de plek van de leden van het systeem te representeren.
Herstelinterventies
Toepassen van correctieve acties in de opstelling om balans in het schoolsysteem te herstellen.
Evaluatie
Beoordelen van inzichten, resultaten, en het opstellingsproces in het onderwijs.
Opvolging
Bespreken van mogelijke vervolgacties
Een opstelling brengt
- Inzicht in Teamdynamiek
- Versterken van Samenwerking
- Optimaliseren van Rollen en Verantwoordelijkheden
- Vergroten van Vitaliteit en Energie
- Ondersteuning bij Veranderingsprocessen
- Respect voor Bestaande Kennis en Expertise